Noodhulpreis Zjytomyr, Oekraïne (13 - 17 september 2023)
Woensdag 13 september
Op woensdag 13 september, tegen de avond, laden we onze MAN-bus. Het is iedere keer weer verbazingwekkend hoeveel bruikbare spullen worden aangeleverd. Medische- en hygiënische artikelen, houdbaar voedsel, keukengereedschappen, speelgoed en kleding. Voor het laden zijn er de vrijwilligers die met passen en meten ieder gaatje gevuld weten te krijgen. Om 9 uur ’s-avonds rijden Martin en Kees met een volle bus richting Oekraïne. De reis verloopt goed tot er plotseling in het dashboard wat lampjes beginnen te branden en het vermogen van de bus terugloopt. We halen nog net de 60km/uur. Na overleg met de technische dienst, gunnen we de bus een rustpauze. Na een kwartier starten we de bus opnieuw en alles blijkt weer perfect te werken.
Donderdag 14 september
In Poelen hebben we hier en daar wat files door wegongelukken, maar ondanks dat een rustige reis. Om 15.00 uur arriveren we bij de Pools-Oekraïense grens. We kunnen bijna tot de slagboom doorrijden, maar de Poolse grensbewaker geeft aan dat we uit de rij moeten en op een parkeerplaats wachten. Wachten duurt iedere keer weer lang, omdat je nooit het moment weet, waarop de grenswachters je toestemming geven om te rijden. Dit keer zit het probleem in een exportvergunning. Die hebben we nog nooit gehad voor onze hulpgoederen, maar de douane maakt ons duidelijk dat die echt nodig is, willen we de grens kunnen passeren. Wij schatten in dat het te maken heeft met het type hulpgoederen dat we dit keer vervoeren. Na veel overleg krijgen we “voor deze keer” toestemming om door te gaan, mits we volgende keer de juiste papieren voeren. Bij de Oekraïense grens, kunnen we vrij gemakkelijk door. Iedere keer is een grenspassage toch weer spannend en leuk, omdat er veel gebeurd. Iedereen wil om andere redenen over de grens. Doordat je tijd hebt, spreek je wat mensen en dan hoor je de verhalen. Ondertussen zie je dat bussen volledig uitgepakt moeten worden en iedere doos wordt gecontroleerd. Om 18.00 uur zijn we over de grens en rijden we naar Rivne. Tot onze verbazing zijn de hotels vol en pas bij het 4e hotel is er een plaatsje over om te slapen. Wie gaat er allemaal in een hotel slapen in een land van oorlog?
Vrijdag 15 september
We worden gewekt door luchtalarm. We kleden ons snel aan, maar dan stopt het alarm weer. Na ontbijt rijden we in de vroege morgen door naar Zhytomyr en arriveren daar rond 10.00 uur. We worden hartelijk ontvangen door Zhannah en haar team. Je voelt en merkt de waardering dat je hen opzoekt onder moeilijke omstandigheden. De lading van de bus wordt met gejuich ontvangen. Genoeg mensen om te helpen lossen. Alles wordt zorgvuldig opgeslagen. Daarna is er koffie, interviews en verhalen. Zhannah heeft een druk programma gemaakt voor deze vrijdag. Eerst gaan we naar een traumakliniek. Hier worden ook soldaten opgevangen die met een trauma terugkeren uit de frontlinie. De patiënten liggen met ongeveer 30 personen op gesloten kamers. Op 60 personen is er een toilet en douche. Het gebouw is in een erbarmelijke slechte staat. We gaan kijken of we met behulp van een subsidieprogramma van de Nederlandse overheid hier iets kunnen bijdragen. We bezoeken ook de kinderafdeling van het traumacenter. Dat ziet er dan juist weer uitstekend uit, onder deskundige leiding van een bevlogen arts. Hier wordt ons gevraagd om te kijken naar de speeltuin, die dringend een opknapbeurt kan gebruiken, en afdak om buitenonderwijs te kunnen geven en speciaal speelgoed voor kinderen met psychische gedragsproblemen.
Daarna gaan we lunchen. Een echte Oekraïense buitenplaats. Onder het eten horen we de verhalen over de oorlog. Er is minder optimisme dan de vorige keren. “Gaan we dit volhouden? Hoe groot worden de offers?” Maar er is ook vastberadenheid: “We kunnen niet anders”. In het straatbeeld zien we meer oorlogsgewonden. De situatie is ingewikkeld.
Na de lunch brengen we digitale schoolborden en bijbels bij een school. We worden hartelijk ontvangen door het onderwijsteam. Er blijken al banden te zijn met Nederland via het Driestar-college in Gouda. Daarna spreken we met Victoria, een afgevaardigde uit Kiev, die hulpprogramma’s coördineert. Ze zegt haar les op, maar stelt verder geen enkele vraag. Niet echt inspirerend. Dan volgt een gesprek met Anatoly en Sweetlana. Anatoly is directeur van een school en Sweetlana en leidt een medisch centrum. Deze bevinden zich in Luhiny, ongeveer 100 kilometer ten noorden van Zhytomyr. Zij doen een beroep op ons om hen te steunen met schoolmeubilair, kantine-inrichting en bewegingstoestellen. Het is inmiddels avond geworden en we spoeden ons naar een centrum waar een veiling wordt gehouden. De opbrengst is voor ondersteuning van de verdediging van het land. We zijn verbaasd dat de fondsenwerving op deze manier plaatsvindt en nog meer over de bedragen die worden geboden. De muziek die ze erbij gekozen hebben is zo hard, dat we liever buiten bijpraten met verschillende mensen. Boeiend om zo betrokken te worden bij hun dagelijkse problemen. We praten lang door met Zhannah over haar organisatie en alle projecten die lopen. Het is laat als we gaan slapen. De straat waar ons hotel staat, is volledig opgebroken. Naar onze overtuiging zijn we ook de enigen in het hotel.
Zaterdag 15 september
We worden verrast. Zhannah en haar vriend bezoeken ons nog tijdens het ontbijt. Nog even de laatste puntjes doornemen en na een hartelijk afscheid rijden we richting huis. Onderweg pikken we nog wat goederen op die mee moeten naar Nederland. We besluiten via Lviv te rijden. Dan hebben we wat meer “snelwegen”. Maar ook op de “snelwegen” zijn er genoeg vertragingen. Op de grenspost bij Lviv staat een lange rij auto’s te wachten. We zien ook weer veel vluchtelingen. Bussen met vrouwen en kinderen. De controles zijn scherp. Al met al kost de passage van de grens ongeveer 4 uur. We voeren allerlei gesprekken en door de warmte, het lange wachten en het niet begrijpen waarom, ontstaan er links en rechts diverse irritaties. Uiteindelijk is dat ook wel weer leuk, want dan gebeurd er tenminste iets. We kunnen na de passage lekker doorrijden. Bij een tankstation eten we wat en gaan dan de nacht in. In de vroege zondagmorgen arriveren we veilig in Veenendaal.
Copyright 2022 – BOOT Development Foundation – Made by Ludante